Ultrasonografia (USG) piersi to bezpieczna, nieinwazyjna metoda diagnostyczna pozwalająca na szczegółowe zobrazowanie struktury gruczołu piersiowego. USG piersi umożliwia wykrycie różnorodnych zmian w tkance piersiowej, w tym torbieli, guzków, czy zwłóknień, a także monitorowanie wcześniej zdiagnozowanych zmian. Jest szczególnie skuteczne u młodszych kobiet, których tkanka piersiowa jest gęsta i trudniejsza do oceny w mammografii.
USG piersi zaleca się wykonywać profilaktycznie raz na rok, zwłaszcza u kobiet poniżej 40. roku życia. Kobiety powyżej tego wieku wykonują USG zwykle w połączeniu z mammografią, ponieważ obie metody się wzajemnie uzupełniają. Częstsze badania mogą być wskazane u kobiet z obciążonym wywiadem rodzinnym, tj. z przypadkami nowotworów piersi w rodzinie, lub u osób ze zdiagnozowanymi wcześniej zmianami wymagającymi monitorowania.
Badanie USG piersi przebiega bezboleśnie i trwa zazwyczaj około 15-20 minut. Pacjentka leży w wygodnej pozycji na plecach, a lekarz nakłada na skórę żel, który ułatwia przewodzenie fal ultradźwiękowych. Następnie, przy pomocy głowicy aparatu, specjalista przesuwa urządzenie po powierzchni piersi i interpretuje obraz widoczny na ekranie. USG umożliwia dokładne zlokalizowanie oraz ocenę wielkości i struktury wszelkich zmian w tkance piersiowej.
Skala BIRADS (Breast Imaging Reporting and Data System), opracowana przez American College of Radiology (ACR), to klasyfikacja używana w diagnostyce obrazowej piersi, głównie w mammografii i USG piersi. Umożliwia ujednolicenie opisów zmian i ułatwia podejmowanie decyzji o dalszym postępowaniu. Skala BIRADS od 0 do 6 ocenia ryzyko złośliwości zmian wykrytych w piersi, z zaleceniami dotyczącymi dalszej diagnostyki lub leczenia.
1. BIRADS 0 – ocena niekompletna
Opis: Niewystarczająca ilość informacji, potrzeba dodatkowych badań (np. powtórne USG, mammografia).
Ryzyko Złośliwości: Nieokreślone do czasu pełnej oceny.
Rekomendacja: Konieczność dodatkowego obrazowania lub porównania z wcześniejszymi badaniami.
2. BIRADS 1 – obraz prawidłowy
Opis: Brak zmian podejrzanych; piersi bez widocznych nieprawidłowości.
Ryzyko Złośliwości: 0%.
Rekomendacja: Kontynuacja rutynowych badań przesiewowych zgodnie z wiekiem i wywiadem medycznym, najczęściej co 1–2 lata.
BIRADS 2 – zmiany łagodne
Opis: Obecność wyłącznie łagodnych zmian, takich jak torbiele, włókniaki, które nie stanowią zagrożenia.
Ryzyko Złośliwości: 0%.
Rekomendacja: Brak konieczności dodatkowych badań, kontynuacja regularnych badań przesiewowych co 1–2 lata.
BIRADS 3 – zmiany prawdopodobnie łagodne
Opis: Zmiany o minimalnym ryzyku złośliwości, najczęściej wyglądają na łagodne, np. małe guzki o stabilnym kształcie.
Ryzyko Złośliwości: Około 2%.
Rekomendacja: Zalecana kontrola w krótszym okresie – zwykle po 6 miesiącach, a następnie monitorowanie co 6-12 miesięcy przez 2 lata, aby upewnić się, że zmiana pozostaje stabilna.
BIRADS 4 – zmiany podejrzane
BIRADS 4A – niskie podejrzenie złośliwości (2-10% ryzyka),
BIRADS 4B – umiarkowane podejrzenie złośliwości (10-50% ryzyka),
BIRADS 4C – wysokie podejrzenie złośliwości (50-95% ryzyka).
Opis: Występują zmiany, które wymagają dodatkowej diagnostyki, np. biopsji, w celu wykluczenia lub potwierdzenia złośliwości. Kategoria dzieli się na trzy podgrupy:
Rekomendacja: Biopsja w celu dokładnej oceny charakteru zmiany.
BIRADS 5 – zmiany wysoce podejrzane
Opis: Zmiany z bardzo dużym ryzykiem złośliwości, często o charakterystycznym wyglądzie nowotworowym.
Ryzyko Złośliwości: >95%.
Rekomendacja: Pilne wykonanie biopsji i przygotowanie do ewentualnego leczenia.
BIRADS 6 – zmiany złośliwe potwierdzone histopatologicznie
Opis: Zmiany już zdiagnozowane jako złośliwe na podstawie badań histopatologicznych, które wymagają monitorowania lub leczenia.
Rekomendacja: Dalsze postępowanie terapeutyczne, w tym przygotowanie do leczenia chirurgicznego, radioterapii lub chemioterapii, zależnie od rodzaju nowotworu.
W przypadku wykrycia nieprawidłowości w USG piersi lekarz może zlecić dodatkowe badania, takie jak biopsja cienkoigłowa lub gruboigłowa, która pozwala na pobranie materiału do analizy histopatologicznej. W razie potrzeby mogą zostać wykonane także badania dodatkowe, np. rezonans magnetyczny piersi (MRI) lub powtórne USG, aby szczegółowo ocenić charakter zmian.
Badanie USG piersi to ważny element profilaktyki zdrowotnej. Zapraszamy do umówienia się na USG piersi w Klinice Bałtyckiej, gdzie zapewniamy profesjonalną opiekę i nowoczesny sprzęt diagnostyczny, umożliwiający dokładne obrazowanie oraz wczesne wykrycie wszelkich zmian.